Steeds meer mensen hebben een deel van hun vermogen in crypto. Juridisch gezien hoort dat vermogen gewoon bij je nalatenschap, net als een huis, spaarrekening of aandelen. Je erfgenamen hebben dus recht op die digitale bezittingen, ook als het gaat om alternatieve projecten zoals Cardano’s ADA coin of andere altcoins. Cryptovaluta worden in Nederland in de regel gezien als vermogen dat je moet opgeven bij de Belastingdienst en dat meetelt voor erf- en schenkbelasting. In theorie is dat duidelijk. In de praktijk ontstaan juist bij crypto veel discussies, omdat erfgenamen vaak niet weten welke coins er zijn, waar ze staan en hoe ze erbij kunnen. Daardoor kan er onduidelijkheid ontstaan over de omvang van de nalatenschap en de verdeling.

Toegang tot wallets en sleutels

Bij crypto is toegang allesbepalend. Zonder private keys, seed phrase of inloggegevens is een wallet feitelijk waardeloos, ook al staat er juridisch gezien een groot bedrag in. Notarissen en erfrechtspecialisten wijzen daarom steeds vaker op het belang van een “digitale nalatenschap”. Daarin leg je vast welke accounts je hebt, waar de sleutels zijn en wie er toegang mag krijgen. Belangrijk is dat je deze informatie veilig bewaart. Een lijst met wachtwoorden in een la is niet verstandig, maar een kluis, digitaal of fysiek, kan wel werken. In een testament of levenstestament kun je bovendien regelen wie de technische afwikkeling op zich neemt en welke erfgenamen recht hebben op welke wallet.

Erfbelasting en waardeschommelingen

Voor de erfbelasting telt de waarde van je crypto op de dag van overlijden. Dat kan ingewikkeld zijn bij sterke koersschommelingen. Als de waarde rond de overlijdensdatum piekt, kan de aanslag hoger uitvallen dan het bedrag dat later nog overblijft na een koersdaling. De Belastingdienst maakt hierbij geen onderscheid tussen crypto en andere vormen van vermogen. Een praktische stap is om bij overlijden direct een overzicht te laten maken van de wallets, exchanges en waarden per datum. Dat helpt zowel bij de aangifte erfbelasting als bij de verdeling onder erfgenamen.

Schenken van crypto bij leven

Crypto kun je ook bij leven schenken. Juridisch lijkt dat sterk op het schenken van geld of aandelen. Er kan schenkbelasting verschuldigd zijn, afhankelijk van relatie en bedragen. In de administratie is het belangrijk vast te leggen welke munt is overgedragen, tegen welke waarde en op welke datum. Voor ouders die bijvoorbeeld maandelijks Ripple XRP kopen en deze tokens naar een wallet van hun kind sturen, geldt dat als een schenking in natura. Het is dan verstandig om transactie bewijzen, wallet adressen en jaaroverzichten van het platform te bewaren. Dat geeft duidelijkheid richting Belastingdienst én binnen de familie.

Heldere afspraken en goede documentatie

Of het nu gaat om erven of schenken, veel problemen ontstaan doordat informatie ontbreekt. Een eenvoudig overzicht met gebruikte platforms, aanwezige munten, globale waarden en de plek van je sleutels kan al veel discussie voorkomen. Wie daarnaast in een testament of levenstestament vastlegt wie wat krijgt en wie de digitale afwikkeling doet, maakt het erfgenamen juridisch én praktisch een stuk makkelijker.