Laten we eerlijk zijn: de manier waarop mensen hun vrije tijd doorbrengen, lijkt nauwelijks nog op die van tien jaar geleden. Smartphones, streamingdiensten, mobiele games en sociale media hebben voor de meeste Belgen van ontspanning schermtijd gemaakt. Wat vroeger neerkwam op passief tv-kijken, is nu urenlang gamen met meerdere spelers, virtuele evenementen bijwonen of verdwalen in niche-content op YouTube.

We willen de klok niet terugdraaien of nieuwe vormen van entertainment verbieden. Het gaat erom het internet voor iedereen toegankelijk, veilig en plezierig te maken. Als België blijft inzetten op openheid en samenwerking, kunnen andere landen met vergelijkbare digitale uitdagingen daar een voorbeeld aan nemen.

Waar Digitale Entertainment en Financiën Elkaar Ontmoeten

De vermenging van financiën en plezier is tegenwoordig allesbehalve subtiel — het staat gewoon op je startscherm. Abonnementen, munten, premiumfuncties… Alles is gegamificeerd. En het blijft niet bij games; zelfs fitnessapps en taalleertools bevatten beloningsmechanismen die aanzetten tot bestedingen.

In België wordt deze vervaging van grenzen steeds duidelijker. Mensen gebruiken platforms die zichzelf geen financiële tools noemen, maar die wel werken met digitale valuta, krediet en punten. Hoewel dit niet onder traditioneel gokken valt, voelen de mechanismen soms verdacht vertrouwd aan — meer uitgeven, meer verdienen, iets glanzends ontgrendelen.

Wat opvallend is, is hoe normaal dit allemaal geworden is. Het idee van "slechts een paar euro hier en daar" maakt het gemakkelijk te vergeten hoe vaak geld en spel nu met elkaar verweven zijn.

Regelgevend Antwoord in Opbouw

Tot voor kort had bijna niemand gedacht dat scrollen op een platform of klikken op een oplichtende knop met “bonus claimen” aanleiding zou geven tot toezicht. Maar dat is nu wel het geval. Naarmate online ervaringen steeds complexer worden — met entertainment vermengd met financiële prikkels — beginnen Belgische toezichthouders in te grijpen.

Er is geen sprake van paniek, maar er is wel aandacht. Nieuwe regels worden besproken, vooral voor digitale omgevingen die jongeren aanspreken of waarin het onderscheid tussen plezier en uitgaven vaag is. En het is vaak niet duidelijk wat nu precies wat is — en juist dat vormt het probleem.

Sommige aanbiedingen zitten verborgen in interfaces die speels of onschuldig aanvoelen. Maar achter die vrolijke buitenkant schuilt soms een systeem dat echte financiële keuzes stimuleert. Zo hebben Belgische toezichthouders onder andere gekeken naar voorbeelden zoals de no deposit bonus die in België wordt geaccepteerd, die opduikt in digitale omgevingen die totaal niet lijken op klassieke goksites. Het is niet illegaal, en zelfs niet per se onethisch — maar het roept wél vragen op over waar de grens ligt, en wie die moet trekken.

Innovatie met Verantwoordelijkheid

Laten we duidelijk zijn: niemand wil technologische vooruitgang tegenhouden. België staat bekend om zijn open houding tegenover digitale creativiteit. Van Brussel tot Leuven is er brede steun voor innovatie, vooral op het gebied van technologie en digitale diensten. De uitdaging ligt in het vinden van de grens tussen boeiend en misleidend — tussen een briljant idee en een uitbuitende functie.

Ethisch ontwerp moet onderdeel worden van het gesprek. De tools die we dagelijks gebruiken — vooral die met financiële prikkels — moeten ontworpen zijn met het langetermijnwelzijn van mensen in gedachten. De dopaminekick van een digitale beloning mag eerlijkheid of transparantie niet in de weg staan.

Aanpassing in Stad en Onderwijs

Steden passen zich aan — langzaam, maar gestaag. Gemeenschapscentra organiseren VR-evenementen, bibliotheken starten programmeerclubs en scholen nemen mediawijsheid serieus. Dat is geen extraatje; het is essentieel. Want de volgende generatie groeit niet alleen online op — ze leeft er.

Overal in België leren leerkrachten jongeren nu hoe ze manipulatieve appontwerpen kunnen herkennen, zich kunnen wapenen tegen abonnementsvalkuilen en kritisch kunnen nadenken over hoe digitale platforms winst maken via aandacht. Dat is kennis die wij niet hebben meegekregen tijdens onze jeugd — maar jongeren hebben die nu meer dan ooit nodig.

Het gaat niet alleen om risicovermijding, maar om met open ogen leren navigeren in een nieuwe digitale wereld.

Een Gezamenlijk Pad Vooruit

Wat er hierna gebeurt, ligt niet alleen in handen van beleidsmakers. Technologiebedrijven, leerkrachten, ouders en gebruikers zelf spelen allemaal een rol. Niemand kan dit alleen oplossen — het vereist een gezamenlijke inspanning.

We willen de klok niet terugdraaien, noch nieuwe vormen van recreatie verbieden. Het gaat erom ervoor te zorgen dat iedereen het internet op een gezonde en plezierige manier kan gebruiken. En als België openheid en samenwerking blijft promoten, kan het als model dienen voor andere landen die met soortgelijke digitale uitdagingen kampen.